در ترانزیستورها جریان امیتر برابر با مجموع جریان بیس وجریان کلکتور است .
B I + C I = E I
هنگام بایاس کردن یک ترانزیستور ولتاژی روی پایه های آن ایجاد می شود . ولتاژ بین پایه های بیس و امیتر را با E B V ، ولتاژ بین کلکتور وامیتر را با E C V و ولتاژ بین کلکتور و بیس را با B C V مشخص می کنند .
چگونگی عمل تقویت کنندگی در ترانزیستور
برای عمل تقویت در ترانزیستور ضروری است ابتدا ترانزیستور را از نظر C D بایاس کنیم . همچنین لازم است دیود امیتر بیس بایاسموافق و دیود کلکتور بیس بایاس مخالف شود.برای کنترل جریان امیترمقاومت 1 R با امیترسری شده است . مقاومت 2 R که با کلکتور سری شده است جریان کلکتور را کنترل می کند .
ترانزیستور در حالت قطع :
در این حالت بیس بایاس نشده است . از این رو 0 = B I بوده ،در نتیجه C I هم صفر است . در دو سرC R
هیچ افت ولتاژی نداریم وهمه ی ولتاژ منبع یعنی C C V در دو سر کلکتور – امیتر ترانزیستور افت می کند و ترانزیستور مانند یک کیلو باز است .
ترانزیستور در حالت اشباع :
وقتی بیسامیتر ترانزیستور را بایاس موافق کنیم و B I را افزایش دهیم C I هم افزایش می یابد زیرا
B I ? = C I است . هرگاه C I به حداکثر مقدار خود برسد ( ccV = y a m c I )
——
c R
ولتاژ کلکتور امیتر صفر و ترانزیستور در حالت اشباع است . کلید بسته ترانزیستور در حالت اشباع به طول ایده آل مانند یک کلید بسته عمل می کند .
تعیین پایه ها ونوع ترانزیستور به کمک اهم متر
استفاده از اهم متر عقربه ای : هر ترانزیستور معادل دودیود است . یک پایه در ترانزیستور وجود دارد که نسبت به دو پایه ی دیگر مانند یک دیود عمل می کند . یعنی اهم متر از یک جهت اهم کم را نشان می دهد و با عوض کردن سیم های اهم متر مقدار مقاومت نشان داده شده به وسیله ی اهم متر زیاد است . این پیه بیساست . حالتی که اهم متر کم را نشان می دهد اگر سیم منفی واقعی اهم متر به بیس وصل باشد نوع ترانزیستور مثبت ( P N P ) است .اگر در حالت اهمکم سیم مثبت واقعی اهممتر به بیس وصل باشد نوع ترانزیستور منفی است ( N P N ) . برایتعیین کلکتور امیتر ترانزیستور می توان مقاومت بین بیس ودو پایه ی دیگر را اندازه گرفت . مقاومت بیس کلکتور کم تر از مقاومت بیس امیتر است .
استفاده از مولتی متر دیجیتالی : مانند حالت آزمایش دیود ، وقتی دیود بیس امیتر یا دیود بیس کلکتور در بایاس موافق قرار گیرند ولتاژ بایاس موافق دیود روی صفحه ی نمایش نشان داده خواهد شد . در بایاس مخالف ولتاژ بایاس مخالف دیود روی صفحه ینمایش ظاهر می شود . در یک ترانزیستور معیوب اگر اتصال بیس امیتر یا اتصال بیس کلکتور آن قطع باشد در اینصورتمولتی متر ولتاژ بایاس مخالف را نشان می دهد . در صورت اتصال کوتاه بودن بیس امیتر یا بیس کلکتور مولتی متر ولتاژ صفر را نشان خواهد داد .
با تشکر از همکار محترم مهند س هادی عبداللهی